Το Πάσχα θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης, στην οποία γιορτάζονται τα Πάθη, η Σταύρωση, η Ταφή και τελικά η Ανάσταση του Ιησού Χριστού.
Λίγο πριν ξεκινήσει η Μεγάλη Βδομάδα, οι νοικοκυρές της Μπρίνιας φρόντιζαν τα σπίτια τους να είναι ασπρισμένα και καθαρά. Με ασβέστη πιτσίλιζαν όχι μόνο τα σπίτια μέσα, αλλά και τους εξωτερικούς τοίχους ακόμα και τις αυλές και τα σκαλοπάτια.
Ξεκινώντας με την «Κυριακή των Βαΐων», κάθε μέρα μέχρι το Πάσχα, συμβολίζει για τους Χριστιανούς, την πορεία του Χριστού από την θριαμβευτική είσοδο στα Ιεροσόλυμα μέχρι την Σταύρωση και την Ανάσταση και έχουν την ιδιαίτερη σημασία τους.
Των Βαΐων τα παιδιά έλεγαν τα κάλαντα την παραμονή του Λαζάρου ενώ την Κυριακή τρώγανε ψάρια και μοιράζανε από τις εκκλησίες κλαδιά από βάγια και λουλούδια.
Οι ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας αντιστοιχούν σε κάθε μία από τις ημέρες που πέρασε ο Ιησούς στην Ιερουσαλήμ κατά τον εορτασμό του εβραϊκού Πάσχα, από την ημέρα της εισόδου του στην πόλη των Ιεροσολύμων μέχρι την Ανάσταση του.
Γι’ αυτό οι παλιοί, ξεκινώντας από τη Μεγάλη Δευτέρα έλεγαν:
Μεγάλη Δευτέρα, ο Χριστός είναι πέρα.
Μεγάλη Τρίτη, ο Χριστός εκρύφτη.
Μεγάλη Τετάρτη, ο Χριστός εχάθη.
Μεγάλη Πέμπτη, ο Χριστός ευρέθη.
Μεγάλη Παρασκευή, ο Χριστός στο καρφί.
Μεγάλο Σαββάτο, ο Χριστός στον τάφο.
Πάσχα Κυριακή, ο Χριστός Ανέστη.
Κύριο χαρακτηριστικό που συναντάμε στην πόλη του Πόρου μέχρι και σήμερα, από τη Μεγάλη Πέμπτη μέχρι και την ώρα της Ανάστασης του Κυρίου, είναι το "πένθιμο" κλίμα που δημιουργείται από τις καμπάνες όλων των ενοριών του νησιού που χτυπάνε πένθιμα.
Τη Μεγάλη Δευτέρα ξεκινούσαν πολλοί την απόλυτη νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας, δηλαδή αποχή από κρέας ψάριά, αυγά, ακόμα και λάδι, μέχρι να κοινωνήσουν το Μεγάλο Σάββατο.
Τη Μεγάλη Τρίτη ο κόσμος μαζευόταν στις εκκλησίες όπου διαβάζονταν η λειτουργία με την παραβολή των δέκα Παρθένων, πού όταν άκουσαν το ιδού ο Νυμφίος έρχεται, έτρεξαν να συναντήσουν το Νυμφίο, όμως οι πέντε από αυτές, που ήταν οι μωρές, είχαν αποκοιμηθεί και αργοπόρησαν να βάλουν λάδι στα φανάρια τους, έτσι τελικά δεν μπόρεσαν να πάνε προς συνάντηση του Νυμφίου.
Το δίδαγμα αυτής της παραβολής είναι ότι οι άνθρωποι πρέπει να είναι πάντα έτοιμοι για την βασιλεία των ουρανών.
Η παραβολή του πλούσιου άρχοντα και των τριών υπηρετών του και ο τρόπος που διαχειρίστηκαν τα χρήματα που τους άφησε, διδάσκουν την αγαθοεργία που πρέπει να ‘χουν οι άνθρωποι. Το βράδυ ψέλνεται το τροπάριο της Κασσιανής.
Τη Μεγάλη Τετάρτη διαβάζεται το Μύρωμα του Ιησού από τη Μαγδαληνή, την αμαρτωλή. Ο Χριστός μιλάει στους μαθητές του για τον επερχόμενο θάνατο του λέγοντας ότι η γυναίκα αυτή τον μύρωσε για να τον προετοιμάσει για την ταφή του. Στη λειτουργία ψέλνεται ο Μεγάλος Κανόνας.
Τη Μεγάλη Πέμπτη το Θειο Δράμα προχωρεί προς την αποκορύφωση του, την ημέρα αυτή γίνεται ο Μυστικός Δείπνος όπου ο Ιησούς κοινωνεί τους μαθητές του, δίνοντας τους από ένα κομμάτι ψωμί που συμβολίζει το σώμα του και κρασί που συμβολίζει το αίμα του. Από αυτήν την πρώτη κοινωνία των μαθητών ξεκίνησε το μυστήριο της Θείας κοινωνίας. Το ίδιο βράδυ ο Ιησούς γυρνώντας στους μαθητές τους λέει ότι κάποιος από αυτούς θα τον προδώσει.
Ο Ιούδας φεύγει κρυφά για να ετοιμάσει την προδοσία του κι ο Ιησούς συλλαμβάνεται στον κήπο της Γεθσημανής όπου έχει πάει για να προσευχηθεί με τους μαθητές του.
Η κύρια ασχολία για τις νοικοκυρές τη Μεγάλη Πέμπτη ήταν το ζύμωμα για να φτιάξουν τα λαμπρόψωμα και το βάψιμο των αυγών, γι’ αυτό και λέγεται και κοκκινοπέμπτη. Από το πρωί οι γυναίκες ζύμωναν τις κουλούρες και τα καρβέλια της Λαμπρής. Τα στόλιζαν με ζυμαρικά στολίδια, τα άλειβαν όλα με μια κρέμα από αβγά και λάδι, τα πασπάλισαν με σουσάμι και φρόντιζαν στη μέση του κάθε ψωμιού να βάζουν κι από ένα κόκκινο αυγό.
Με τον ίδιο τρόπο ζύμωναν και κάτι πιο μικρά ψωμιά, τα έπλαθαν στρογγυλά ή μακρόστενα, έβαζαν ένα αβγό στη μέση και τα έλεγαν «κουτσούνες» και τα χάριζαν στους φιλιότσους τους, δηλαδή στα βαφτιστήρια τους.
Δεν είναι γνωστό για πιο λόγο βάφονται κόκκινα τα αυγά του Πάσχα. Σύμφωνα με μία παράδοση, λέγεται πως όταν αναστήθηκε ο Χριστός, το ανακοίνωσαν σε μία χωρική η οποία όμως δεν το πίστεψε και είπε «Όταν τα αυγά που κρατώ κοκκινίσουν τότε θα έχει πράγματι αναστηθεί και ο Χριστός». Τα αυγά αμέσως κοκκίνισαν, και από τότε τα βάφουν κόκκινα.
Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης ψέλνονται τα Δώδεκα Ευαγγέλια, που περιγράφουν τα συμβάντα της δίκης του Χριστού από τον Πόντιο Πιλάτο, τη μαρτυρική πορεία του προς τον Γολγοθά, την Σταύρωση του. Στην Εκκλησία περιφέρεται ο Σταυρός με τον Ιησού καρφωμένο πάνω του. Είναι η αποκορύφωση του θείου δράματος. «Σήμερα κρεμάται επί ξύλου…» ψέλνει με κατάνυξη ο ιερέας και οι πιστοί παρακολουθούν με δέος.
Αφού τελειώσουν τα δώδεκα Ευαγγέλια, οι γυναίκες και οι κοπέλες της ενορίας αναλαμβάνουν να στολίσουν τον Επιτάφιο με λουλούδια και γιρλάντες, ώστε το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής να είναι έτοιμος να δεχτεί το σώμα του Χριστού κατά την Αποκαθήλωση.
Γι’ αυτό όλοι οι πιτσιρικάδες, πέρα από τα λουλούδια που είχαν προσφέρει οι πιστοί, ξεχυνόμασταν στις αυλές των σπιτιών και ιδίως στο Συνοικισμό, όπου λεηλατούσαμε τους κήπους και με τον τρόπο αυτό ο Άγιος Κωνσταντίνος έφτιαχνε πάντα τον πιο όμορφα στολισμένο επιτάφιο.
Από παλιά μέχρι και σήμερα, το βράδυ της Μ. Παρασκευής οι περιφορές των Επιταφίων των τριών ενοριών, του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Κωνσταντίνου, της Ευαγγελίστριας καθώς και ο Επιτάφιος του Προγυμναστηρίου, στολισμένοι πολύ όμορφα, συναντιούνται στην Πλατεία Ηρώων που βρίσκεται στο κεντρικό λιμάνι του Πόρου. Εκεί παρουσία πολύ μεγάλου πλήθους κόσμου, ντόπιοι και επισκέπτες, μέσα σε μια θάλασσα από κεριά ψάλλονται τα τροπάρια «Αι γενεαί πάσαι...» και το «Ω γλυκή μου έαρ, γλυκύτατο μου τέκνο». Η περιφορά των τεσσάρων Επιταφίων στον Πόρο, αποτελεί μια μοναδική εμπειρία για τους επισκέπτες του νησιού.
Τα τελευταία χρόνια, κατά την αποχώρηση των Επιτάφιων, ο Επιτάφιος της Ευαγγελίστριας μεταφέρεται με μεγάλο αλιευτικό πλοιάριο, στο οποίο επιβαίνουν και πιστοί, μέχρι την Εκκλησία. Το αλιευτικό φωταγωγημένο, συνοδεύεται από άλλα μικρότερα, καθώς και από πολλές βάρκες που μεταφέρουν τους πιστούς με τα αναμμένα κεριά τους.
Στον Πόρο, η Ανάσταση στις τέσσερις ενορίες είναι εξίσου ξεχωριστή. Τα προαύλια των Ναών γεμίζουν από κόσμο και οι ποριώτες μαζί με τους επισκέπτες του νησιού ψάλλουν με ιδιαίτερη κατάνυξη το "Χριστός Ανέστη ...".
Μετά το «Χριστός Ανέστη», οι ταβέρνες γεμίζουν από κόσμο και σερβίρουν την παραδοσιακή μαγειρίτσα και βαμμένα κόκκινα αυγά.
Την Κυριακή του Πάσχα, "τσίκνα" από ψημμένα αρνιά και κοκορέτσια, δημοτικά – νησιώτικα τραγούδια σας έρχονται καθώς περιδιαβαίνετε τα γραφικά σοκάκια του Πόρου. Όπου και να σταθείτε για να χαιρετήσετε θα σας προσφέρουν, μεζέ, κρασί και κόκκινο αυγό για να τσουγκρίσετε.
Επίσης την Κυριακή του Πάσχα σας περιμένουν οι γραφικές ταβέρνες του νησιού, στην παραλία του Πόρου, στον Αγιο Γιώργη, στο Ασκέλι, στο Νεώρειο και στον Παράδεισο που βρίσκεται στην περιοχή της Φούσας του Πόρου.
|
